Hoe hebben deelnemers, vrijwilligers en andere betrokkenen Vrouw en Vaart beleefd? In dit Lustrum Jaar delen we de verhalen van vrouwen. Lees hier de verhalen van Gül en Hamida. Meer verhalen volgen!
'Vrouw en Vaart is mijn tweede huis!'
Interview met Gül, receptioniste en gastvrouw bij Vrouw en Vaart
Door Ineke van Hooren
We hebben om 10 uur ’s morgens afgesproken bij Vrouw en Vaart aan de President Allendelaan. Gül zit achter de balie bij de receptie en is net telefonisch in gesprek als ik binnenkom. Even later gaan we naar een rustige ruimte in het gebouw voor het interview. Een collega van Gül neemt haar plek achter de balie voor een uurtje over. Gül steekt meteen enthousiast van wal en vertelt kort iets over zichzelf. Ze is 48 jaar en is, toen ze 10 maanden was, vanuit Turkije naar Nederland verhuisd. ‘Ik ben dus een kaaskop geworden!’
Gül is gescheiden en heeft een zoon. Door persoonlijke omstandigheden kan ze niet werken in een vaste baan en werkt daarom sinds 2019 twee dagen per week vrijwillig bij Vrouw en Vaart als gastvrouw en receptioniste. Na haar scheiding kwam ze bij DWI terecht en kon ze het traject Pak je Kans volgen bij Vrouw en Vaart. Na deze training heeft ze jarenlang verschillende soorten werk gedaan, totdat Vrouw en Vaart haar in 2019 vroeg om weer bij hen te komen werken. ‘En nu zit ik hier dus alweer vier jaar en ik vind het heerlijk! Ik doe het werk met liefde. Ik voel me hier veilig en werk met plezier. Ik beschouw Vrouw en Vaart echt als mijn tweede huis.’
'Ik ben dan wel klein van stuk, maar ik ben een hele sterke vrouw!'
Stilzitten is niets voor haar Gül heeft al heel wat meegemaakt in haar leven. Het is niet altijd gemakkelijk als alleenstaande moeder: ‘Ik ben dan wel klein van stuk, maar ik ben een hele sterke vrouw! Ik doe alles zelf, al mijn administratie, Ik kan heel veel dingen aan. Ik heb een mbo-opleiding Kantoorpraktijk gedaan en ook gewerkt op een kantoor, maar ik hou niet van zittend werk. Ik moet bewegen, dingen doen. En hier bij Vrouw en Vaart kan ik dat allemaal. Ik help mensen, schenk een kopje koffie in, doe de bar, ruim de zalen op. Naast dit vrijwilligerswerk zit ik in de ouderraad van mijn kind op school. Dus ik heb genoeg te doen!’
We praten nog even door over wat het werk bij Vrouw en Vaart precies inhoudt. Gül vertelt dat ze de vrouwen die binnenkomen ontvangt en de weg wijst, bijvoorbeeld naar de Zoete Appel (diëtiste) of naar andere activiteiten of collega’s. Als er niemand bij de bar is, zet ze koffie. Ze dekt de tafel voor de lunch. Ze neemt de telefoon op, beantwoordt vragen. Soms helpt ze Turkse moeders die de Nederlandse taal niet goed beheersen. Gül spreekt zelf goed Turks, maar ze merkt wel dat ze soms woorden niet goed kan vinden. Ook is lezen en schrijven niet altijd gemakkelijk. Met haar zoon spreekt ze Nederlands, maar hij kan zich ook in het Turks redden. Samen gaan ze regelmatig op vakantie naar Turkije. Als ze weg is en een paar dagen niet bij Vrouw en Vaart kan zijn, dan mist ze het werk en de mensen al.
Vrije opvoeding
Gül heeft een heel grote familie, zowel hier als in Turkije. Thuis hebben ze acht kinderen, vier jongens en vier meisjes. Gül is vrij opgevoed. Ze mocht ook gewoon uit, haar vader zei altijd: ‘Leer je grenzen, dan komt alles goed.’ Waarschijnlijk hield ik mij ook wel aan de grenzen die werden gesteld; wat niet mocht deed ik ook niet. Ik ging zelfstandig wonen toen ik twintig jaar was. Ik wilde zelf het leven ontdekken. Mijn vader en moeder waren heel open. Ze zeiden altijd: 'Zolang je maar eerlijk en betrouwbaar bent en je het juiste pad bewandelt, dan komt altijd alles goed.’ Ik doe mijn werk graag en neem snel initiatief. Ik vind het ook het prettigst om met mensen te werken die dat ook doen en niet op opdrachten zitten te wachten.’
Vrouw en Vaart toen en nu
Gül kent Vrouw en Vaart al heel wat jaren, eerst tijdens het Pak je Kans traject dat ze hier volgde en jaren later als vrijwilliger. Daar tussendoor heeft ze altijd contact gehouden met een paar vrouwen bij Vrouw en Vaart en zelf ook vrouwen naar deze plek gestuurd. Ze vindt niet dat Vrouw en Vaart in die tijd erg veranderd is. Je kan nog steeds allerlei cursussen, opleidingen en trainingen volgen, zoals fietslessen, inburgeringscursussen, EVC trainingen (Eerder Verworven Competenties), Nederlandse taallessen, kind en muziek, Pilates, zwemmen en wandelen met vrouwen en Turks ontbijt. Dit zijn alleen al de activiteiten die Gül ziet de twee dagen dat zij er is. Op de andere dagen zijn er nog veel meer activiteiten.
En toen was er Daadkr8
Ja, er is toch wel wat veranderd in de afgelopen jaren. ‘Toen ik terugkwam in 2019, na ongeveer tien jaar, was mannencentrum Daadkr8 net naast het vrouwencentrum gekomen. Er komen nu dus ook meer mannen langs. Dit was vroeger niet zo, maar dat vind ik geen enkel probleem. Mannen zijn nu eenmaal overal, je kan ze niet verstoppen. De activiteiten zijn wel gescheiden, maar de mannen komen geregeld langs om dingen te bespreken. Voor vrouwen die het prettig vinden samen met vrouwen activiteiten te doen is het prettig dat dat kan.’
'Van het leven moet je genieten.'
Gül heeft veel geleerd in haar tijd bij Vrouw en Vaart en hoopt dat andere vrouwen deze dingen ook kunnen leren: voor jezelf opkomen, oprecht zijn, zelfstandig en niet afhankelijk van anderen zijn. Even uit de dagelijkse dingen, een vriendenkring opbouwen, even een andere omgeving, andere mensen om je heen, met elkaar praten over problemen en over de kinderen. ‘En het is echt belangrijk dat je de taal goed spreekt, anders word je nooit onafhankelijk en moet je bij alles geholpen worden. Als je de taal spreekt kan je ook je hart luchten. Vrouw en Vaart is erg belangrijk voor vrouwen, vooral ook voor vrouwen die geïsoleerd en analfabeet zijn.
Gül wil graag nog iets zeggen over een activiteit die ze zelf ook gedaan heeft bij Vrouw en Vaart: Ik Ontmoet Mij. ‘Dat zou iedereen moeten doen. Je leert jezelf kennen, je lichaam, je hersenen, je gevoelens, je emoties, je verdriet, je blijheid. Daar heb ik zoveel van geleerd. Je moet altijd bereid zijn te veranderen en andere mensen te helpen en te adviseren. En vooral moet je van het leven genieten!’
Van 2003 tot 2023 in ontwikkeling
Hamida viert - net als Vrouw en Vaart zelf - haar 20 jarig jubileum
‘Vrouw en Vaart heeft me ontwikkeld tot de vrouw die ik nu ben, omdat ik kansen kreeg die ik heb benut.’
Nog voor Vrouw en Vaart op 10 oktober 2003 van start ging, liep Hamida Lamrabti het emancipatiecentrum aan de Pieter Calandlaan in Nieuw-West binnen met de vraag of er een baan voor haar was. Een betaalde baan was er niet, maar wel vrijwilligerswerk vergezeld van de opmerking ‘Je weet nooit waar vrijwilligerswerk toe kan leiden.’ Zo startte Hamida als vrijwilliger bij de kinderopvang. En dit jaar viert zij - net als Vrouw en Vaart zelf - haar 20-jarig jubileum.
Hoe ging jouw reis van vrijwilliger naar een betaalde baan bij Vrouw en Vaart?
‘Na een paar maanden als vrijwilliger te hebben gewerkt bij de kinderopvang kwam er een plek vrij bij de receptie, wat veel beter bij mij paste. Ik had het naar mijn zin als vrijwilliger bij de receptie, ook omdat ik handig ben met administratieve zaken en de computer. Na 2,5 jaar kreeg ik een betaalde baan van 12 uur aangeboden: de coördinatie van de conversatielessen. De uren breidden zich daarna uit met allerlei projecten zoals het Equality project en het spreekuur. Na 20 jaar heb ik het nog steeds naar mijn zin bij Vrouw en Vaart: nu ben ik praktijkbegeleider bij de Hospitality opleiding, werk nog steeds voor het informele taalaanbod, ben het aanspreekpunt voor de taalvrijwilligers en werk bij het Buurtteam, voor onder andere participatie vragen bij de WegWijsSalon. En bij Vrouw en Vaart zijn we heel flexibel: we doen alles met ons allen, dus er komen ook vaak andere taken voorbij.’
‘Je ziet de dames groeien, vanaf het moment dat ze binnenkomen totdat ze hun allereerste diploma halen.’
Waar ben je het meest trots op?
‘Op de Hospitality opleiding. Je ziet de dames groeien, vanaf het moment dat ze binnenkomen totdat ze hun diploma halen. Ik vind het mooi om daar onderdeel van te zijn. Veel vrouwen komen hier met een instelling van ‘ik kan het niet’, ‘het is te moeilijk’, ‘ik begrijp het niet’ of ‘het is te lastig om een opleiding met de opvoeding te combineren’. Als je 1-op-1 gesprekken voert, duidelijke uitleg geeft en laat zien dat er altijd mogelijkheden zijn, dan gaan veel vrouwen er toch voor. En het is ook belangrijk dat wij ervoor gaan en flexibel zijn: laat een moeder bijvoorbeeld van 8:30-14:00 uur stage lopen, zodat ze er voor de kinderen kan zijn.’
Heb je veranderingen gezien in de afgelopen 20 jaar?
‘Het verschil tussen toen en nu is ten eerste het pand: ‘We startten in een heel oud pand, met een receptie, kantoor en 2 lokalen. Boven was een sportzaal, waar we, naast de gewone lessen als aerobics, ook vrouwen leerden fietsen. Dat pand is een verschil met waar we nu zitten, de locatie nu is een vijf sterren locatie!
Een ander verschil is dat er eerst veel dezelfde groepen kwamen. Nu bereiken een veel meer diverse groep vrouwen, met heel veel verschillende achtergronden en leeftijden.
Een derde punt is dat we er eerst vooral waren voor ontmoeting en activering. Dat doen we nog steeds voor vrouwen die hun eerste stap zetten. Maar we bieden nu veel meer, zoals mbo opleidingen en trainingen gericht op creatieve en persoonlijke ontwikkeling. Ook trainen we nu vrouwen die hier deelnemer waren om zelf trainer worden.
Wat betekent Vrouw en vaart voor jezelf en andere vrouwen?
‘Vrouw en Vaart betekent heel veel voor mij. Het heeft me ontwikkeld tot de vrouw die ik nu ben, omdat ik kansen kreeg dit ik heb benut. Zo ging ik van alleen een middelbare schooldiploma naar een prachtige baan hier. Ik heb hier kansen gekregen, gepakt en niet meer laten gaan. Voor de vrouwen die net als ik echt verder willen komen in het leven is Vrouw en Vaart dé plek om je verder te ontwikkelen. En veel vrouwen die hier komen zien dan ook dat er veel kansen voor ze zijn. ’